Gökyüzü Neden Mavidir?




Gökyüzü Neden Mavidir?

Gökyüzü neden mavi sorusunu ayrıntılı açıklamadan önce şunu söyleyebiliriz ki lisede gördüğümüz coğrafya dersindeki gibi “kırılma” olayından kaynaklanır.

Tabi bu olayın bilimsel bir açıklaması var elbette o da şu ;

Güneş ışığı ne renktir? sorusuna çoğu kişinin cevabının sarı olacağına eminim. Ancak bu doğru değil. Güneş ışığı beyazdır. Bütün renklerin karışımıdır. Eğer bunun ispatını görmek isterseniz evinizdeki avizenin bir kristal parçasını alıp güneşe tutun. Kristal gelen ışığı kıracaktır ve gökkuşağı renkleri gibi ayrıştıracaktır. Güneşin beyaz ışığı mor, mavi, yeşil, sarı, turuncu ve kırmızı renklerinin karışımıdır. Güneşten çıkan ışın çoğu atmosfere teğet geçer ve bir kısmı atmosfer tarafından emilir. Bu ışık atmosferden geçerken mor tarafındaki ışıklar, kırmızı tarafındakine göre daha fazla dağılırlar ve atmosferde çoğunlukla mavi renk kırılarak yeryüzüne yansıtılır. Bu durumda biz gökyüzünü mavi renkte görürken, güneşi de beyaz-sarı karışımı bir renkte görürüz. Atmosferimiz olmasaydı, güneşi yine parlak bembeyaz renkte görecek ancak bütün gökyüzü geceleri olduğu gibi karanlık olacak, güneşle beraber diğer yıldızlar da görünüyor olacaktı.

Güneş ışınları atmosfere girdiğinde atmosferdeki gaz moleküllerine ve toz parçacıklarına çarparak saçılır. Gün ışığı değişik dalga boylu birçok ışından oluşur. En kısa dalga boylu mavi ışınlar atmosferin üst tabakalarındaki küçük parçacıklar tarafından hemen saçılırlar. Fakat kırmızı ışık (ki en büyük dalga boylu ışıktır!) saçılmak için daha büyük parçacıklara çarpmak zorundadır.

Gökyüzü açık olduğunda, mavi ışık diğer ışıklara oranla en fazla saçılan ışıktır. Bu yüzden de gökyüzü mavi görünür. Mesela gökyüzü yoğun bulutlarla veya dumanla dolu olduğunda, tüm ışınlar nerede ise aynı oranda saçılır. Bu da gökyüzünün gri renkte görünmesine sebep olur.


Peki aslında beyaz renk olan güneş ışınları güneş ufka yaklaşıp batarken gökyüzü nasıl turuncu, hatta kıpkırmızı bir renk alabiliyor?

Güneş ufukta alçaldığı zaman, açısı nedeni ile gözümüze ulaştığı mesafe de uzadığından, ışınları ona bakanlara daha çok yol kat ederek ulaşır. Bu, ışınların havada daha çok molekül ve parçacık arasından geçmesi, onlar tarafından daha çok yansıtılması ve dağıtılması demektir. Böylece güneş ufukta alçalmaya, batma noktasına doğru gelmeye başlayınca, o anda tepesinde bulunduğu yerlerde kırmızı dışındaki renkler atmosfer tarafından emildiği için gökyüzü mavi, güneş sarı renkte görüldüğü halde, güneşi ufukta görenlere kırmızı ve biraz da turuncu renkler ulaşır.

Kısa bir özet olarak bu durumu anlatacak olursak ;


Gökyüzünün mavi bir görüntü vermesinin sebebi (difüzyon) kırılma olayıdır. Güneş ışınları atmosfere girdiğinde atmosferdeki gaz moleküllerine, toz parçacıklarına çarparak saçılır. Gün ışığı değişik dalga boylu birçok ışından oluşur. En kısa dalga boylu mavi ışınlar atmosferin üst tabakalarındaki küçük parçacıklar tarafından hemen saçılırlar.

Yorumlar

Popüler Yayınlar

Oktay Sinanoğlu Kimdir? Eserleri Nelerdir?

Kına Nedir? Kınanın Faydaları ve Zararları Nelerdir?

Bionluk Nedir? Nasıl Çalışır?