Hıçkırık Nedir? Nasıl Oluşur?



Hıçkırık Nedir?
Çok yemek yemekten veya sinirsel sebeplerle, nefes almamızda önemli rolü olan diyaframın istem dışı bir kasılmasıyla hava akciğerlere geçerken boğazdan çıkan ve düzgün aralıklarla yinelenen sese “hıçkırık” denir. Hıçkırık tuttuğunda bu kas tekrar tekrar kasılır ve her defasında içimize hızla hava çekmemize neden olur.

Hıçkırık Neden Oluşur?

Havayı çekmemizle birlikte, ses telleri aniden kapanır ve hıçkırık sesi oluşur. Çok yemek yemek veya alkol almak gibi sebeplerden ortaya çıkan çoğu hıçkırık önemsizdir ve kısa zamanda kendiliğinden geçer. Fakat bu durum, her hıçkırığın göz ardı edilebileceği anlamına gelmez.

Özellikle uzun süren ve geçmek bilmeyen bir hıçkırığın altında yatan sebebi, akciğer iltihaplanması ya da böbrek hastalığı gibi ciddi sağlık sorunları olabilir. Genellikle birkaç dakika süren hıçkırıkların yanı sıra saatler ve hatta aylar boyu devam eden hıçkırık şikayetleri de vardır. Kısa süreli hıçkırıklar genellikle çabuk sonlanır ancak uzun süren, inatçı hıçkırıklar dikkate alınmalıdır. Bu hıçkırıklara örnek,

Dolu Mide,

Hızlı yemek yemek, çok alkol almak, fazla hava yutmak, sıcak ve soğuk içeceklerin karışmasıyla mide ısısının aniden değişmesi ya da heyecanlanmak gibi durumlar, diyaframın bitişiğinde bulunan midenin şişmesine ya da gerilmesine neden olur. Bu da hıçkırığa sebep olur.

Gülmek,

Keyifli sohbet sırasında gülmek insana neşe verir. Ancak gülerken hıçkırık tutma olasılığıyla karşı karşıyasınız demektir. Gülerken içimize ani olarak hava çekmemiz sebebiyle sık olan bir durumdur. Hava çok hızlı bir şekilde gırtlak kapağına doğru eser, diyaframla ilgili sinirleri uyarır ve bu da hıçkırığa sebep olur.

Stres,


Duygusal etmenler ve stres hıçkırığın oluşmasında önemli rol oynayabilir. Endişe ve stres diyaframı uyaran hormonların salınmasına sebebiyet verir ve bu bize hıçkırık olarak yansıyan, diyaframdaki kasılmalar tetiklenir.

Hamilelik,

Hamilelik sırasında büyüyen bebek, diyaframa baskı uygulayabilir ve bu da sinir uyarılmasına sebep olur. Oldukça yaygın bir durum olan hamilelikte oluşan hıçkırık hamile kadınlar açısından bir şikayete sebep olabilir.

Bir hıçkırık türü olan “inatçı hıçkırık” nedir? Neden olur?

2 günden fazla süren hıçkırıklara “inatçı hıçkırık” denir. Az da olsa görülen bir aydan fazla süren hıçkırıklarda vardır. Bu tür hıçkırıklar yorgunluğa, uykusuzluğa ve kilo kaybına sebep olabilir. Bu hıçkırıklar ciddiye alınmalıdır. Çünkü önemli bir hastalığın işareti olabilir. Kısa süren hıçkırığın birçok sebebi olacağı gibi inatçı hıçkırığın da birçok sebebi olabilir.

Sinir hasarı,

Diyafram kasıyla ilgili sinirlerin hasar görmesi ya da uyarılmasıyla uzun süreli, inatçı hıçkırıklar da görülebilir. Sinirlerde bu tip problemlere bir tümör, kist, guatr, larenjit veya boğaz ağrısına yol açabilir.

Merkezi sinir sistemi hastalıkları,


Merkezi sinir sistemindeki bir tümör ya da enfeksiyon veya diğer bir hasar, vücudun hıçkırık refleksini kontrol eden mekanizması üzerinde olumsuz bir etki yaratmış olabilir. Felç, MS, menenjit, beyin travması gibi rahatsızlıklar bu duruma örnek verilebilir.

Metabolik hastalıklar ve ilaçlar,

Alkolizm, anestezi, diyabet, böbrek yetmezliği, sakinleştirici rahatsızlıklarında kullanılan ilaçlar benzeri faktörler uzun süren ve kişilerde rahatsızlık veren derecelere ulaşan hıçkırığın sebepleri arasında söylenebilir. Bu tip rahatsızlıklar her zaman hıçkırık belirtisi olmaz. Kişinin sağlığını, günlük düzenini etkileyen başka sorunlar da görülebilir. Her ne olursa olsun inatçı bir hıçkırığı dikkate alıp doktora görünmek, başka bir rahatsızlık varsa, erken teşhis için size büyük fırsat yaratmış olur. Örneğin, tek belirtinin hıçkırık olduğu reflü hastaları vardır.

En genel şekliyle inatçı hıçkırığın altında yatabilecek hastalıkları sıralayacak olursak,

  • Reflü, menenjit, MS benzeri hastalıklar
  • Zatürre, karaciğerde tümör, bağırsak tıkanıklığı, kalp büyümesi, mide kanseri
  • Kanser, enfeksiyonlar, felç ya da yaralanma gibi merkezi sinir sistemi problemleri
  • Böbrek fonksiyonlarında azalma ya da hiperventilasyon (gereğinden çok daha hızlı ya da çok derin şekilde nefes alma verme) gibi metabolik problemler
  • Baş, boyun ve göğüsteki sinirlerin irritasyonu,
  • Anestezi veya ameliyat

Peki Hıçkırık Nasıl Geçer?


Çoğu zaman birkaç dakika içinde kendiliğinden geçer. Ancak bazı hıçkırıklar birkaç saat sürer ya da kesilmez. İşte böyle zamanlarda evde uygulayabileceğimiz bazı yöntemler vardır. Bunlar:
  • Derin bir nefes alarak nefesinizi tutun ve yavaşça 10'a kadar sayıp bırakın,
  • Bir kese kağıdının içine belirli periyotlar ile nefes alıp verin,
  • Hızlıca bir bardak soğuk su için,
  • Bir çay kaşığı şeker ya da bal yiyin. 

SAĞLIK TAVSİYESİ:
Eğer hıçkırığınız uzun süren inatçı hıçkırıksa doktora görünmenizde fayda var.

Yorumlar

Popüler Yayınlar

Oktay Sinanoğlu Kimdir? Eserleri Nelerdir?

Kına Nedir? Kınanın Faydaları ve Zararları Nelerdir?

Bionluk Nedir? Nasıl Çalışır?